Książęta Pszczyńscy

Pierwszymi książętami rządzącymi Pszczyną byli Piastowie. Ziemia pszczyńska należała do seniora krakowskiego. W roku 1178 Kazimierz Sprawiedliwy wydzielił ją z podległych mu terenów i podarował księciu opolsko-raciborskiemu Mieszkowi. Jego następcami byli kolejno książęta:Kazimierz ( 1211-1230), Mieszko II ( 1238-1246) i Władysław ( 1246-1281). Później na ziemi pszczyńskiej panowali synowie Mieszka II- Mieszko i Przemysław. Ostatnim z rodu Piastów niezależnym księciem był Leszek.

Po śmierci Leszka ziemia pszczyńska przypadła księciu Mikołajowi II opawskiemu z rodu Przemyślidów. Następnie panowali synowie Mikołaja II- Jan I, a po nim Jan II zwany Żelaznym. Książę Jan II wyodrębnił w roku 1407 ziemię pszczyńską jako dożywocie swojej żony Heleny Korybutówny. Po śmierci Jana, Helena objęła przyznaną ziemię w posiadanie, panując do 1449 roku. Następnie władał nią jej syn Mikołaj, a później: wdowa po nim Barbara, jej pasierb ks. Jan Karniowski (1462-1466) i jego brat Wacław ( 1466-1474). W 1480 roku ziemia pszczyńska została kupiona przez księcia Kazimierza II Cieszyńskiego, który w 1498 roku zatwierdził prawa miejskie dla Pszczyny.

W 1517 roku książę Kazimierz sprzedał posiadłości pszczyńskie węgierskiemu magnatowi Aleksemu Turzonowi. Turzonowie utrzymywali żywe kontakty z dworem królewskim na Wawelu.

W 1521 roku Aleksy Turzon odstąpił „wolne państwo stanowe”- jak od tego czasu nazywano ziemie pszczyńskie- swojemu bratu Janowi. W 1548 roku ziemię pszczyńską kupił biskup wrocławski Baltazar Promnic.

W wyniku wojny Austrii z Prusami, w roku 1742 ziemia pszczyńska przeszła pod panowanie pruskie. W 1765 roku Jan Erdmann- ostatni z rodu Promniców, przekazał państwo pszczyńskie swojemu siostrzeńcowi księciu Fryderykowi Erdmannowi Anhalt- Cothen, który zapoczątkował nową dynastię właścicieli tej ziemi. W 1784 roku otrzymał on od króla Stanisława Augusta order Orła Białego.

W 1847 roku ostatni książę Anhalt- Henryk oddał ziemie pszczyńską rodzinie Hochbergów z Książa. Drugi z nowych władców Jan Henryk XI uzyskał w 1905 roku tytuł książęcy von Pless. Hechbergowie należeli do najbogatszych rodzin na Śląsku. Posiadali kopalnie, cegielnie, tartaki, gorzelnie, browary, elektrownie i inne zakłady przemysłowe oraz majątki ziemskie. W czasie I wojny światowej w Pszczynie mieściła się główna kwatera sztabu wschodnich armii niemieckich i państw koalicji. W pałacu przebywał cesarz Wilhelm II. Synem Jana Henryka XI był książę Jan Henryk XV, który ożenił się z piękną Angielką- Marią Teresą Oliwią Cornwallis- West, zwaną Daisy. Para ta miała trzech synów: Jana Henryka XVII (1900-1984),Aleksandra (1905-1984) i Konrada zwanego Bolkiem (1910-1936). Synem Konrada jest książę Bolko Konstantyn (ur.1936r.).

Opracowała: Stella Olek

Bibliografia:
1. J. Płaza: „Zabytki miasta i regionu”, Pszczyna 1974
2. L. Musiał: „Pszczyna. Monografia historyczna”, Katowice 1936
3. „Słownik Biograficzny Ziemi Pszczyńskiej”, Pszczyna